کد مطلب:77508 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:246

خطبه 024-برانگیختن مردم به پیکار











و من خطبه[1] له علیه السلام

یعنی از خطبه ی امیرالمومنین علیه السلام است:

«و لعمری ما علی من قتال من خالف الحق و خابط الغی من ادهان و لا ایهان»

یعنی سوگند به حیاتم كه نیست بر من در قتال و جنگ كسی كه مخالف حق كرده و راه كج ضلالت و گمراهی را رفته است از مساهله و سستی.

«فاتقوا[2] عباد الله و فروا الی الله من الله.»

یعنی پس بپرهیزید و پرهیزكاری پیشه كنید[3] ای بندگان خدا و فرار كنید و بگریزید به سوی رحمت خدا از عذاب خدا. و گریختن از اطاعت و جهاد در راه خدا از جهت[4] فرار از مرگ، گریختن از رستگاری حیات است به سوی هلاكت و موت ابدی، زیرا كه مرگ در راه خدا حیات است. قوله تعالی: (و لا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون)[5] و از برای فرار به سوی خدا سه مرتبه است: اول فرار از بعضی آثار به سوی بعضی آثار دیگر، مثل فرار از اثر غضب خدا به سوی اثر رحمت خدا، یعنی نكردن معصیتی كه علامت غضب است و كردن طاعتی كه علامت رحمت است، دویم مشاهده ی افعال متقنه ی محكمه ی آفاق و انفس خدا و ارتقاء از آن جا به مبادی آن افعال كه صفات كمال خدا باشند، مثل علم و قدرت و حیات و حكمت خدا و سیم ترقی از مقام صفات كه نمی تواند شد كه زائد بر ذات و مثل صفات مخلوقین باشند به سوی ذات، به این معنی كه ذات به ذاته، بدون ملاحظه ی امری، وراء ذات از امور حقیقیه و

[صفحه 233]

اعتباریه معنون به جمیع عنوانات صفات كمالیه و منعوت به نعوت جلالیه است، بدون شایبه ی تركیب و نقص و احتیاجی، چنانكه در سابق نیز ذكر یافت. و چنانكه مروی است از رسول خدا صلی الله علیه و آله كه گفتند در سجود: «اعوذ بعفوك من عقابك و اعوذ برضاك من سخطك و اعوذبك منك و لا احصی ثناء علیك انت كما اثنیت علی نفسك»[6].

«و امضوا فی الذی نهجه لكم»

یعنی بگذرید و بروید در راهی كه از برای شما واضح ساخته است حقیقت آن راه را.

«و قوموا بما عصبه بكم»

و بر پا ایستید و راست بشوید به ریسمان محكمی كه به شما بسته است و ربط میان خلق و خالق قرار داده است كه حبل المتقین تولای والی برحق و ناصر حق و هادی به حق امیرالمومنین علیه السلام باشد كه راه به خدا-به خدا-[7] به غیر از آن ولی خدا نیست.

«فعلی ضامن لفلجكم آجلا ان لم تمنحوه عاجلا»

پس علی[8] ولی الله امیرالمومنین علیه السلام[9] ضامن و ملتزم است در صورت تولای به او از برای رستگاری و فایز شدن به حیات ابدی و عیش سرمدی سرای آجل اخروی شما، اگر نرسید به عطایای دنیوی و حال آنكه البته رستگاری و عطایای دنیا و آخرت هر دو را ضامن است. و البته به آن خواهید رسید.

[صفحه 234]


صفحه 233، 234.








    1. در اصل: و من خطبته علیه السلام.
    2. در همه ی نسخه های دیگر: فاتقوا الله عباد الله.
    3. چ: پس پرهیزگاری پیشه كنید.
    4. اصل: در راه از جهت.
    5. آل عمران / 169.
    6. در احادیث مثنوی چنین آمده است: عن علی علیه السلام ان النبی صلی الله علیه و آله كان یقول فی آخر وتره: اللهم انی اعوذ برضاك من سخطك و اعوذ بمعافاتك من عقوبتك و اعوذبك منك، لا احصی ثناء علیك انت كما اثنیت علی نفسك. (مسند احمد بن حنبل 1: 96 و صحیح مسلم 2: 51 و...) بدیع الزمان فروزانفر، احادیث مثنوی، حدیث سوم.
    7. در (چ) به خدای دوم را كه قسم است نیاورده.
    8. چ: یعنی پس علی.
    9. چ: علیه الصلوه و السلام.